Büyük Dedemin Şiirleri

“BALABANLI ŞAİR ÖMER HULÛSİ BAYLAR ŞİİRLERİ VE AİLESİ” Kitabım Çeviribilim Yayınlarından çıktı!

Balabanlı şair Ömer Hulûsi Baylar (1875-1940) uzun seneler Yemen ve Balkan cephelerinde askerlik yapmış, Balaban’a dönünce de çerçiliğe başlamış ve ömrünün uzun bir kısmını yine gurbette geçirmiştir. Memleket ve evlat hasretini şiirlere döken şair bu şiirlerle önemli bir şöhrete ulaşmıştır. Balaban’da şiirleri kitaplara giren ve Ankara Radyosu’nda şiirleri okunan ilk şairin o olduğu bilinmektedir.

Bu kitapta Ömer Hulûsi’nin çeşitli kaynaklardan derlenen, yazıya geçirilmiş şiirlerini, çocuklarının ve akrabalarının hayatlarını ve şiirlerini bulacaksınız.

“Çekelim minneti sabreyle gönül

Tecelli yerini bulana kadar

Gece, gündüz çalış rızık yolunda

İnsan rahat olmaz ölene kadar”

#Balaban #Darende #Elazığ #Sivas #Malatya #şair #şiir #Baylar #AliBaylar

Çeşme Kitabesini duvara çevirmek!

İstanbul Fatih semtinde bulunan Yavuzer Camii 1455 yılında yapılmış. Fetih sonrası yapılan ilk camilerimizden olan bu cami Unkapanı Köprüsünün yanıbaşında bulunuyor.

Caminin dış duvarına dikkatli bakınca kitabe duvar gibi kaplandığı için zor farkedilen bir çeşme kitabesi görünüyor.

550 yıllık bu tarihi eserin kitabesini duvar gibi ören zihniyete diyecek bir söz bulamıyorum….

,

Cağaloğlu Çeşmesi / İstanbul

Hudâ mazhar ide tevfîkine dâim Hamîd Hânı
Esâs-ı mülküne endîşesi bânî-i sânîdir

İdüp ez-cümle ihyâ çeşme-i Abbas Ağayı
Şehinşâhın bu da bir nimet-i bî-imtinânıdır

Emîn-i şehri ve abd-ı sâdıkı Mazhar Paşa kim
İmâr-ı hayra himmet mülke hidmet hâss-ı şânıdır

Suyun bu resme tavsîf eylesün tevfîk-i tarihin
Akan âb-ı revân sanma hayat câvidânıdır

1297 [m.1880]

https://goo.gl/maps/qtmdTbw6f6mhk1Dt6

Melek Mehmet Paşa’nın Eşinin Mezartaşı

Eyüp’te sokaklarda dolaşırken dikkatimi çeken bakımsız bir mezarlık oldu. Davutağa Mezarlığı’nda dolanırken bir mezartaşı dikkatimi çekti. Melek Mehmet Paşa’nın eşi Zübeyde Hanım’ın mezartaşıydı bu…

Hüve’l Baki
Sadr-ı esbak Devletlü Melek
Mehmed Paşa Hazretlerinin
Mahdumu muhteremleri müderrisin
El-Kiramdan Yahya Peyk
Efendinin halîlesi merhûme
Zübeyde Kadın ruhiyçün
El-Fatiha
Hicri 1230

Bu arada Davutağa Mezarlığı’nın bakımsızlığından da bahsetmeden geçemeyeceğim. En kısa zamanda ölülerimize saygı adına temizlenmesi ve bakımlı hale gelebilmesi dileğiyle…

Hakkı Bey Çeşmesi – Eyüp

“ Sad bârek- Allah âferin ol merd-i hayr-endişe kim”

“ Yaptı bu cây bezel idüp ol ma’den-i cûd-i sehâ”

“ Ya’ni ki Mir Hakkı’dır mahdum-ı Yahya Bey o zat”

“ Bu çeşmesârı zevcesi ruhu içün kıldı binâ”

“ Ateşâne bir düşse sezâdır böyle târihi selîs”

“ Nüş et bu ayn-ı âbdan bânisine eyle dua”

                                                 (Hicri 1260- Miladi 1844)

https://goo.gl/maps/V7BKcFZWCNZc4fuf8

Mesih Paşa Çeşmesi

Yapılış Tarihi: H.994 / M.1585-1586

İnşa Kitabesi;
Hazret-i Paşa ki nâmıdır Mesîh
Kıldı çün ihyâ-yı dîne iltifât

Eyledi icrâ ayn-ı Selsebîl
Nûş edenler der ona “azbün Fırat”

Hâtif-i kudsî dedi târîhini
Mâ-i sâfî çeşme-i âb-ı hayât

Günümüz Türkçesi:
Mesih isimli Paşa Hazretleri dinin ihyasına ilgi gösterdiğinden Selsebil pınarı akıttı. İçenler ona Fırat gibi tatlı der. Gaybın sesi, tarihini“Şifalı su, hayat suyu çeşmesi” diye söyledi.

Tamir Kitabesi:
O ki nûr-ı ismet Hazret-i Beyhan Sultân kim
Mezîd-i ömr ede zâtın cihânda Hazret-i Mevlâ

Ki bu nev dil-cû çeşme harâbü’l-müşrif olmuşken
Kemâl-i himmetin sarfiyle el-hak kıldı nev ihyâ

Pesendîde yapıp bu ayn-ı cûdiyle li-vechillâh
İmâmeyn aşkına bu âb-ı pâkî eyledi icrâ

Onun Kalâyî târîhin dedi âb-ı hayât-âsâ
Zihî bu ayn-ı Beyhân Sultân ihyâ kıldı nev zîbâ

Günümüz Türkçesi:
İffet nuru Beyhan Sultan Hazretleri’nin Allah, cihanda ömrünü artırsın.  Bu yeni güzel çeşme haraba yüz tutmuşken kemal mertebesindeki himmetini sarf ederek doğrusu ona yeniden hayat verdi. 

Avrupa Yakası, Hırka-i Şerif, 34091 Fatih/İstanbul

Kethüda Hacı Hüseyin Ağa Kitabesi

Ka’im-makam Melek Muhammed Paşa kethüdası sahibü’l-hayrât ve’l hasenât 

Hacı Hüseyin Ağa’nın H. 1185/ M. 1771 tarihinde inşa ve H. 1306/ M. 1888 tarihindeki 

Keresteciler hârikinin imhâ ettiği bu çeşmeyi tüccardan 

Samokovlu Hacı Ali Efendi kendi himmetinin eseri ve merhum Hacı 

İsmail Ağa’nın ecr-i hayrı olmak üzere tecdid ile bâni-i evvelin

hayrını ihyâ ve nâmını ibkâ’ etmiştir. 

H. 1324 / M. 1906-07

https://goo.gl/maps/R5EKSckF2EKXrMEH9

MUSTAFA EFENDİ (Şeyhülislam) ÇEŞMESİ

Yapılış Tarihi: H. 1152 / M. 1739-1740

Kitabe çözümlemesi:

Şeyhülislâm müfti-yi dîn nâm-dâş-ı Mustafâ
Umde-i evlâd-ı fahrü’l-enbiyâ âli-makâm

Âb-ı rû-yi mesned-ârayân-ı fazl-ü cûd
Masdar-ı hayr eylemişdir zâtını Rabbü’l- enâm

Kurb-ı kabr-i kurretü’l- aynında icrâ eyledi
Fî-sebîlillah bu âb-ı sâfı ol fahrü’l-kirâm

Mevkiʽinde böyle aʽlâ çeşme bünyâd etdi kim
Tarh-ı dil-cûsun gören hayrân olur mâ-lâ-kelâm

Zâtını Mevlâ hemîşe maksem-i erzâk edip
Nâm-ı pâki hayr ile yâd ola tâ rûz-ı kıyâm

Her biri âb-ı hayât-âsâ müsellem Şâkirâ
Eyledim gencîde bir beyte iki târîh-i tâm

İç bu vâlâ çeşmeden ayn-ı hayât-ı cân-fezâ
Gel gel al iç Zemzem icrâ eyledi Müfti’l-enâm

Adres: İskenderpaşa, Macar Kardeşler Cd. No:1, 34080 Fatih/İstanbul

Mustafa El Hac Çesmesi

İskenderpaşa, Kızanlık Cd. No:12, Fatih/İstanbul adresinde bulunan Elhac Mustafa Çeşmesi’nin kitabe çözümlemesi:

“Maşaallâh kân”

Mazlûm el-Hâc Mustafâ’ya ere eltâf-ı Hudâ
Kim bu câyı bî-bahâne yapdı bir ayn-ı cemîl

Öyle dem-efzâ ki âb-ı sâfîsin nûş eyleyen
Tîreden ârî olup kalmadı cisminde alîl

Reşk-âver olsa gam mı âb-ı hayvân suyuna
Lutf-ı Hızr erişdi yohsa dest-i miʽmârı vesîl

Dedi bu nükte ile Hâmem onun târîhini
Kim revâ olsa da bu Fîhâ Tüsemmâ Selsebîl

Yapılış Tarihi: H. 1202 / M. 1787-1788

https://goo.gl/maps/ccBmxA76kYUz5NkYA

Langa Mustafa Paşa Çeşmesi

Karaköy Tersane Caddesi üzerinde bulunan, Haliç Metro durağına yakın Langa Mustafa Paşa Çeşmesi’nin kitabe çözümlemesi:

Bina etmişti evvel bu sebîl-i sâf-ü dil-cúyu 

Ede rahmetle Langa Mustafa Paşayı Mevlâ sir 

Harab olmuştu elli dörtte etti su be su abad 

Şeyhi cennet-mekân Mahmud Han-ı vâcibü’t-tevkir 

Yine tecdidi ​icab eylemişti yaptı mâlinden 

Muvaffak eyleyip bir ehl-i hayrı şive-i takdir

Atāş-i Kerbelâ’nın kıldı rüh-i pâkini şadan 

Seza ol zâtı etsem cennet-ü Kevser ile tebşir 

Yazıp tarihin ismin sorma Safvet âfiyet olsun 

Gelip iç bu sebili, bir himem-cû eyledi ta’mîr.

Hicri 1263 (Miladi 1846)

NOT: Mustafa Paşa’nın lakabı olan Langa ismini tarihçiler Lanka, Lonca, Longa, lonka gibi değişik şekillerde söylemektedir. Osmanlıca Lam+Vav+Nun+Kaf+Elif harfleriyle yazılan bu kelimenin doğru okunuşu Lonka olacaktır diye düşünüyorum.