Bulgaristan`a, bizim firmalardan birinin fuara daveti icin gitmistim. Otobusle gitmem gerekiyordu cunku Plovdiv sehrinde olacakti bu fuar. Aksamustu ciktik yola ve Edirne Kapikule`ye geldik. Otobusten indirdiler bizi, bastan asagi otobustekileri bosalttik. once Turkiye`den cikis sonra da Bulgaristan`a giris yaptik. Saatler surdu tabii ki bu islemler. ve gece yarisi, sabaha dogru otele attim kendimi…
Bulgaristan 8 milyon nufusuyla istanbul`dan bile kucuk bir ulke. Konusulan dil Bulgarca. Turk nufusu yuzde 9`u olusturmakta. Nufusun cogunu Bulgar Ortodoks Hristiyanlar olusturuyor.
Plovdiv, Osmanli ismiyle Filibe, kucuk ve sevimli bir sehir, Maritza yani MERIC nehri kenarinda kurulmus. Her kosede Osmanli hamamlari ve cami kalintilari bulunuyor. Osmanli egemenliginden kurtulduktan sonra Turk eserlerinin cogunu yikmis ya da ahir olarak kullanmislar. Bunu bir donem yonetimde bulunan komunistler daha fazla yapmis ogrendigime gore. Ve isin ilginc tarafi Bulgarlar komunistleri sevmiyor.
Bulgar kulturu bizden cok farkli degil. Ozellikle yemek kulturu olarak fazla bir fark goremedim, sadece domuz etini eklemisler bizim stillere. Lokantalarda yemek bulmakta zorluk cekmiyor insan. Ozellikle PACA Corbasini tavsiye ederim.
Eskiden Bulgarlar neredeyse butun mallarini Turkiye`den alirlardi. Maalesef ulkemizde ciddi ticaret politikasi olmadigi icin artik bu musterilerin cogu ya Dubai`den ya da direk Cin`den aliyorlar mallarini. Kucuk esnaf icin de zaten Turkiye`ye az bir mal almak icin gelmenin bir cazibiyeti kalmadi artik. Dubai bir aralar ozel ucaklar kaldiriyor ve havaalaninda ucaklardan ucret almiyordu, oysa bizimkiler havada ucandan bile vergiler aldigi icin tacirlerin bizden uzaklasmasina neden oluyorduk. Bu gibi basit basit hatalarin bize cok zarari oldu, iyi bir musterimizi maalesef kaybettik.
Plovdiv`de gezerken eski BULGAR KOMITACILARInin evlerini gosterdi arkadaslar. Onlar icin kahraman bizim icin capulcu sayilan bu insanlarin evleri tipik Osmanli evleriydi. Bir an icin 100 sene oncesi canlandi gozumun onunde.. Osmanli`nin son yillarini ve her kosesinden ozgurluk kivilciminin nasil sikintilarini yasadiklarini anlamaya calistim.. Kolay degil, 600 sene birlikte yasayan insanlarin kisa bir donem icinde birbirine dusman olup , savasmalari ….
Plovdiv`e kadar gelmisken Sofya`ya ugramadan donmek olmazdi tabii ki ve bende oyle yaptim ve Sofya`ya da ugradim. Plovdiv bana nedense daha sevimli geldi diyebilirim.
Bulgaristan ekonomisi son yillarda buyuk sikintilar yasamakta. Calistigimiz firmalarin cogu artik maalesef gelemiyecek kadar fakirlesmis durumdalar. Nufusun buyuk bolumunu fakir kesim olusturuyor , emekli maaslari insanalrin karnini doyurmaya bile yetmiyor. Insanlar Bulgaristan`dan kacma planlari yapiyorlar. Isin ilginc yani ise Avrupa Birligi 2001 yilindan itibaren Bulgar`lara Avrupa`da rahat dolasma izni cikartti. Bundan sonra Avrupa`da Bulgar aileleri daha fazla goreceginize simdiden emin olabilirsiniz.
Bulgar polisinin rusvet meraki yuzunden bizim Yugoslav musterilerde gelemeyecek durumdalar. Her koli basina standart fiyatlar aliniyor Bulgar sinirindan gecerken, isterseniz vermeyin… Insanlarin Turkiye`ye neden eskisi kadar gelmediklerini yetkililerimiz otursalarda keske bir dusunseler… ve de cozum dusunseler boyle olmazdi saniyorum.
Bulgaristan, rahmetli Turgut OZAL doneminde epey populer olmustu, nasil olmasin ki, komunizmin dagilmasiyla rahatlayan ulkede bulunan Turkler ANAVATANa donme umudundaydilar ve o donem Naim Suleymanoglu`nun ulkemize gelisinin bizdeki mutlulugunu hatirlayanlar bilir ancak. Bulgaristan gocmenlerimiz akin akin, trenlerle otobuslerle gelmislerdi anavatanlarina..ne hayallerle:)))) simdi de Bulgar vatandasligina donmek isteyenler cogalmis diye okudum gazetede…Ne de olsa artik Bulgar vatandaslari Avrupa`da rahatca dolasabilecekler ya:))))
27.01.2004